به نقل از «همشهری آنلاین»

یادداشت | قداست نان در فرهنگ ایرانی

تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۷۶۳۰۱

همشهری آنلاین: نان به عنوان اصلی‌ترین غذای مصرفی و یکی از قدیمی‌ترین غذاهایی است که بشر آن را تهیه کرده‌است و تاریخچه آن به اواخر عصر حجر (کارشناسان با اختلاف بین ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ سال قبل می‌دانند) برمی‌گردد.

نان و گندم در طول تاریخ تهران، چنان اهمیتی داشته‌ که گاه کمبود آن باعث سقوط سیاستمداران شده و نارضایتی مردم از کمبود نان، آنها را تا لبه پرتگاه و سقوط پیش برده‌است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

لازم است به این نکته توجه کنیم که وقتی از قحطی سخن می‌گوییم یعنی نان نیست! در واقع با نبودن محصولات دیگر مثل سیب، انگور و حبوبات و حتی گوشت... جان انسان تهدید نمی‌شود، اما با نبودن گندم و آرد، قحطی از راه می‌رسد.

مرور اسناد تاریخی نشان می‌دهد که تهران چند دوره قحطی را پشت سر گذاشته‌ است. یکی در سال ۱۲۸۸ قمری در دوره ناصرالدین شاه و یکی در سال ۱۲۹۶ شمسی و دوره احمد شاه بعد از جنگ جهانی اول بوده‌است. نزدیکترین قحطی که به شورش نان شناخته می‌شود، در سال ۱۳۲۱ شمسی به وقوع پیوست و از پیامدهای جنگ دوم جهانی بود و دو، سه سالی ادامه داشت.

آن روزها، خاطرات غم‌انگیز و پردردی برای ایرانیان به ویژه تهرانیان رقم خورد. در لوح حافظه تاریخی تهرانی‌ها هنوز خاطراتی از آن دوران وجود دارد که مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها قصه وار برای فرزندان خود روایت کرده‌اند. خاطرات از روزهای تلخی حکایت دارند که پدران برای به دست آوردن لقمه نانی خود را به هزار در می‌زدند بی‌آنکه نتیجه‌ای بگیرند. مردم بی‌رمق که مدت‌ها بود که از خیر گوشت گذشته بودند، فقط نان می‌خواستند.

کار به جایی کشیده‌ شد که مردم سرخورده و نا امید کوچه و بازار تهران که از سفره‌های خالی از نان به ستوه آمده بودند به سمت مجلس حرکت کردند و نمایندگان را کتک زدند. عده‌ای هم به سمت منزل احمد قوام السلطنه نخست وزیر رفته و خانه‌اش را تاراج کردند.

با خواندن سرگذشت تاریخ قحطی نان در ایران، به خوبی می‌توان به ارزش و قداست نان به ویژه در نسل‌های بعد پی برد. احترام گذاشتن به نان در باور و اعتقاد مردم ریشه دوانده و در رفتار گذشتگان به خوبی مشهود بود. امروزه شاید قداست نان میان کودکان و جوانان کمرنگ‌تر شده باشد، اما نسل ما در مکتب اجتماع آموخته بود که اگر تکه‌نانی را سر راه ببینیم باید آن را برداریم تا با پای رهگذران لگد مال نشود. حتی عده‌ای آن تکه نان را می‌بوسیدند و کنار دیوار یا تاقچه‌ای می‌گذاشتند.

مردم معتقد بودند نان بیات و غیر قابل مصرف را  نباید دور بریزند و از آن به عنوان غذای پرندگان و حیوانات استفاده می‌کردند. معتقد بودند نان برکت خداست و باید مصرف شود.   قداست آرد در حدی بود که بسیاری از کارگرهای نانوایی با وضو دست به آرد می‌زدند و شاطرها مقید بودند علاوه بر داشتن وضو، به لحاظ شرعی هم  باید پاک باشند. نان برکت سفره‌های خانواده‌های ایرانی بوده و هست و هنوز هم هر چند کمرنگ در میان بسیاری از خانواده‌ها از قداست خاصی برخوردار است.

داریوش شهبازی

کد خبر 788158 برچسب‌ها نان

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: نان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۷۶۳۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تنگنا‌های اقتصادی، ذره‌ای از قداست کار معلمی کم نمی‌کند

سیدحامد عاملی در آیین تجلیل از معلمان پیشکسوت و بازنشسته اردبیل، کار معلمی را دارای قداست و شرافت خواند و گفت: قداست کار تعلیم و تربیت، به روز و مناسبت هفته معلم شرافت داده و آن را در میان مردم ارزشمند کرده است.

استاندار اردبیل قدردانی از زحمات معلمان را کمترین کار در حق آنها عنوان کرد و افزود: امیدواریم که با تلاش و خدمت بیشتر به جامعه و قشر معلم، مسئولیت ما از معلمان نمره قبولی بگیرد.

او بیان کرد: معلمان کسانی هستند که در امر انسان‌سازی و کمک به سایر انسانها تلاش می‌کنند و راه زندگی را برای آنها روشن کرده و مسیر حرکت را به آنها نشان می دهند و همین امر سبب ارزشمند شدن کار آنها شده است.

عاملی صرف عمر در مسیر انسان‌سازی و تربیت فرزندان این آب و خاک را تصمیم بزرگی دانست و اظهار کرد: کار و تلاش معلمان در تربیت نسل‌های آینده با هیچ چیزی قابل تعویض نیست.

او در ادامه عقب‌ماندگی استان اردبیل در رشد و توسعه اقتصادی را مهم‌ترین چالش این استان برشمرد و با تشریح اقدامات انجام شده برای رفع این نقیصه گفت: این استان به رغم ظرفیت بالای کشاورزی، گردشگری و صنعتی، خیلی عقب مانده است.

استاندار اردبیل بیان کرد: رتبه ۲۵ استان اردبیل در شاخص‌های توسعه کشور برازنده این خطه پراستعداد نیست چرا که این استان می‌تواند در رتبه‌های بهتر و بالاتری قرار گیرد.

عاملی منابع و سرمایه انسانی پرورش یافته را که محصول زحمات معلمان است، مهم‌ترین ثروت استان اردبیل برشمرد و با اشاره به پیشینه این منطقه در ایجاد حکومت مرکزی مقتدر و شیعی در ایران گفت: امروز با این ظرفیت منابع و سرمایه انسانی، جایگاه اردبیل باید بهتر از وضعیت کنونی باشد.

او با بیان این که مسئولان استان اردبیل در چند سال اخیر تلاش مضاعفی را برای ارتقای جایگاه استان آغاز کرده‌اند که در حال نتیجه دادن است، افزود: توسعه و تکمیل زیرساخت‌ها در همه بخش‌ها، مهم‌ترین اولویت عمرانی استان اردبیل تعیین شده است.

عاملی اجرای شتابان پروژه‌های اساسی عمرانی در حوزه ارتباطات و حمل و نقل و نیز صنعت و کشاورزی، گردشگری و مهار آبها را از جمله اقدامات زیربنایی در استان اردبیل برشمرد و بیان کرد: در سایه این تلاش‌ها، رشد اقتصادی و رتبه درآمدی استان اردبیل در حال افزایش است.

 

باشگاه خبرنگاران جوان اردبیل اردبیل